Antonín Panenka: De man die het nemen van een penalty tot kunst heeft verheven.

Antonín Panenka is een legende in het voetbal, maar hij heeft dit niet bereikt door zijn onuitputtelijke doorzettingsvermogen of zijn fluwelen techniek. De status van legende verkreeg Panenka  tijdens het EK in 1976 in Joegoslavië, door  het nemen  van een van werelds meest memorabele penalty’s aller tijden.

Antonín Panenka is geboren op twee december 1948 in Praag, Tsjecho-Slowakije. In het seizoen 1967-1968 maakte Panenka zijn debuut bij Bohemians Praag. In totaal blijft hij 14 seizoenen bij deze club en komt hij tot 230 wedstrijden en 76 goals. De veel scorende aanvallende middenvelder maakte vervolgens in de zomer van 1981 de overstap naar SK Rapid Wien, waar hij in 127 wedstrijden tot 63 goals kwam.

De grootste bekendheid haalt Antonín Panenka met het Tsjecho-Slowaaks voetbalelftal. Tijdens het EK 1976 staat Tsjecho-Slowakije in de finale tegen Duitsland, omdat ze in de halve finale het Nederlands elftal uitgeschakeld hebben. In de finale komt Tsjecho-Slowakije snel op voorsprong, dankzij goals van Ján Svehlík en Karel Dobias, maar nog voor de rust maakt Dieter Müller de aansluitingstreffer voor Duitsland. In de tweede helft blijft het nog lang 2-1 voor Tsjecho-Slowakije, maar de Duitsers zouden geen Duitsers zijn als ze niet in de laatste minuut nog de gelijkmaker zouden scoren. Beide teams moesten zich dus gaan opmaken voor de verlenging, de verlenging bleef echter onbeslist waardoor er strafschoppen genomen moesten gaan worden. Op een stand van 4-3 in het voordeel van Tsjecho-Slowakije mocht Panenka gaan aanleggen voor de beslissende penalty. De menigte die op dat moment aanwezig was in het stadion en niet durfde te kijken, zouden een puur stukje voetbalgeschiedenis gaan missen. Panenka nam een aanloop en de Duitse keeper Sepp Maier koos net voor dat Panenka ging schieten de (voor de keeper) linkerhoek. Panenka koos er echter niet voor om de bal gewoon hard richting de goal te schieten, maar ging voor een zeer subtiele stift recht door het midden van de goal. Hierdoor was doelman Maier kansloos en het enige wat hij nog kon doen was aanschouwen hoe hij zojuist onderdeel was geworden van misschien wel de meest legendarische penalty die ooit in het voetbal is genomen.

Jaren later zei Panenka over zijn penalty: “Ik wist dat als ik zou missen onze communistische regering zou denken dat het een politiek gebaar was. Dan zou ik misschien eindigen in de uranium-mijnen”. Dat Panenka ondanks de druk van het hele land en de politieke druk toch besloot om de beslissende penalty zo te nemen getuigt van stalen zenuwen. Vandaar dat iedere penalty die tegenwoordig op subtiele wijze in de goal wordt gestift een klein eerbetoon is aan deze man. Antonín Panenka de man die het nemen van een penalty tot kunst heeft verheven.